Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje:

• niepełnosprawnemu dziecku;
• osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• osobie, która ukończyła 75 lat.

3.  Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje także osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16. roku życia legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21. roku życia.

4.  Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje w wysokości 215,84 zł miesięcznie.

5.  Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie umieszczonej w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.

5a.  Osobom wymienionym powyżej zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje, jeżeli członkom rodziny przysługują za granicą świadczenia na pokrycie wydatków związanych z pielęgnacją tych osób, chyba że umowy o koordynacji zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Zasiłek pielęgnacyjny nie przysługuje osobie uprawnionej do dodatku pielęgnacyjnego.

Osobie, której przyznano dodatek pielęgnacyjny za okres, za który wypłacono zasiłek pielęgnacyjny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub inny organ emerytalno-rentowy wypłaca emeryturę lub rentę pomniejszoną o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconego za ten okres zasiłku pielęgnacyjnego i przekazuje tę kwotę na rachunek bankowy organu właściwego.

Przekazanie kwoty odpowiadającej wysokości zasiłku pielęgnacyjnego uznaje się za zwrot nienależnie pobranych świadczeń.

Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka

1. Z tytułu urodzenia się żywego dziecka przyznaje się jednorazową zapomogę w wysokości 1000 zł na jedno dziecko.

2. Jednorazowa zapomoga przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922,00 zł.

3. Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia, nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Zapomoga przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10. tygodnia ciąży do porodu.

Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.

Jednorazowa zapomoga nie przysługuje, jeżeli:

1) członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;

2) osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone na rzecz danego dziecka świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:

  a) rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,

  b) ojciec dziecka jest nieznany,

  c) powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,

  d) sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,

  e) dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

Informacje dotyczące jednorazowego świadczenia „Za życiem”

Od 1 stycznia 2017 r. rodzice mogą ubiegać się o jednorazowe świadczenie w wysokości 4 000 zł z tytułu urodzenia żywego dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem lub nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu. Świadczenie jest przyznawane na podstawie ustawy z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” i przysługuje niezależnie od osiąganych dochodów.

Warunki uzyskania świadczenia
Aby otrzymać świadczenie, należy spełnić następujące warunki:

1. Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia dziecka
- Musi być wystawione przez lekarza posiadającego specjalizację z zakresu m.in. położnictwa, ginekologii, perinatologii, neonatologii, neurologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej lub chirurgii dziecięcej.
- Lekarz musi mieć umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ) lub pracować w przychodni, która taką umowę posiada.
- Zaświadczenie powinno potwierdzać, że upośledzenie lub choroba powstały w okresie prenatalnym lub podczas porodu.

2. Opieka medyczna matki w ciąży
- Matka dziecka musi pozostawać pod opieką medyczną nie później niż od 10. tygodnia ciąży do dnia porodu.
- Fakt ten potwierdza zaświadczenie lekarskie lub zaświadczenie od położnej (wzór określony w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r.).
- Wymóg ten nie dotyczy opiekuna prawnego, opiekuna faktycznego ani osoby, która przysposobiła dziecko.

3. Termin złożenia wniosku
- Wniosek należy złożyć w ciągu 12 miesięcy od narodzin dziecka.
- W przypadku dzieci objętych opieką prawną, faktyczną lub przysposobionych, termin wynosi 12 miesięcy od dnia objęcia opieką lub przysposobienia, ale nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.

Kto może złożyć wniosek?
O świadczenie mogą ubiegać się:
- Matka lub ojciec dziecka,
- Opiekun prawny,
- Opiekun faktyczny (osoba zajmująca się dzieckiem i występująca do sądu z wnioskiem o przysposobienie).
Wnioskodawca musi być świadczeniobiorcą opieki zdrowotnej lub osobą uprawnioną do świadczeń na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Dodatkowe informacje
- Świadczenie podlega unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. W przypadku, gdy wnioskodawca lub członek jego rodziny przebywa za granicą w państwie UE, EOG lub Szwajcarii, wniosek zostanie przekazany wojewodzie do weryfikacji.
- Świadczenie nie przysługuje, jeśli dziecko:
• Zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (np. dom pomocy społecznej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy),
• Znajduje się w pieczy zastępczej,
• Urodziło się martwe.
- Świadczenie nie podlega egzekucji ani opodatkowaniu i nie wlicza się do dochodu przy ustalaniu prawa do innych świadczeń (np. z pomocy społecznej czy funduszu alimentacyjnego).

Świadczenie rodzicielskie przysługuje w kwocie 1 000 zł:

• matce albo ojcu dziecka,
• opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia;
• rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
• osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje ojcu dziecka w przypadku:

• skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego, zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego, po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia, zasiłku lub uposażenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
• śmierci matki dziecka;
• porzucenia dziecka przez matkę.

Świadczenie nie przysługuje, jeżeli:

• co najmniej jeden z rodziców dziecka lub osoba, o której mowa wyżej, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego lub okres urlopu rodzicielskiego;
• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku osób wymienionych powyżej;
• osoba ubiegająca się lub pobierająca świadczenie nie sprawuje lub zaprzestała sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym z powodu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, która uniemożliwia sprawowanie tej opieki;
• w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczeń: rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego (art. 10), pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna;
• osobom wymienionym powyżej przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.

Jak długo jest wypłacane?

• 52 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
• 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
• 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
• 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
• 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:

• porodu – w przypadku rodziców;
• objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia;
• objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
• przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.